محمود کریمی، عضو هیات مدیره انجمن سازندگان و تامین کنندگان کالا و خدمات انرژی های تجدیدپذیر (ساتکا) در جمع خبرنگاران اظهار داشت: در هفته های اخیر در زمستان شاهد قطعی برق مکرر صنایع در کشور بوده‌ایم که دلیل آن سرمای هوا، مصرف زیاد گاز در کشور و کسری تراز گاز اعلام شده است.

وی افزود: قطعی برق در سال‌های اخیر در انتهای بهار و تابستان نیز تکرار شده؛ بصورتی که برق واحدهای صنعتی که در شهرک‌های صنعتی واقع هستند، یک روز در هفته قطع بوده؛ این در حالی است که کشور ایران دارای پتانسیل بسیار بالای احداث نیروگاه تجدیدپذیر از جمله نیروگاه‌های بادی و خورشیدی است که در فصول مختلف سال می‌توانند بدون نیاز به سوخت، برق تولید کنند.

پتانسیل 5 هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی روی سقف صنایع در شهرکهای صنعتی

کریمی با بیان اینکه "در بخش صنایع کوچک و متوسط در ایران حدود 830 شهرک و ناحیه صنعتی وجود دارد که از این تعداد، حدود 500 شهرک صنعتی، بیش از 320 ناحیه صنعتی و حدود 10 منطقه ویژه اقتصادی هستند"، گفت: در این شهرک‌ها و نواحی صنعتی حدود 50 هزار واحد صنعتی کوچک و متوسط وجود دارد؛ اگر هر کدام از واحدهای صنعتی بطور متوسط حدود 100 کیلووات نیروگاه خورشیدی نصب کنند، 5 هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاه خورشیدی به مدار می آید که در ظهر تابستان به داد صنایع و وزارت نیرو خواهد رسید.

وی ادامه داد: وزارت نیرو از صنایعی که اقدام به احداث نیروگاه خورشیدی تا 3 مگاوات کنند، طبق قرارداد خرید تضمینی 20 ساله، برق را با نرخ‌های خرید تضمینی خریداری می کند؛ نرخ‌های پایه خرید تضمینی برای نیروگاه‌های با ظرفیت تا 20 کیلووات برابر 1750 تومان و برای نیروگاه های 20 تا 200 کیلووات برابر 1650 تومان است و تا 3 مگاوات نیز امکان احداث نیروگاه و خرید تضمینی وجود دارد.

عضو هیات مدیره انجمن ساتکا خاطرنشان کرد: نرخ‌های پایه خرید تضمینی مشمول ضریب تعدیل می‌شوند که بر اساس تورم و افزایش نرخ ارز افزایش می‌یابند، بصورتی که نرخ‌های پایه سال‌های قبل هم اکنون مشمول ضرایب تعدیل تا 5 برابر شده‌اند و درآمد این نیروگاه ها 5 برابر شده است.

عدم قطعی برق صنایعی که نیروگاه خورشیدی احداث می‌کنند

وی افزود: با توجه به اینکه در شهرک‌های صنعتی تعداد زیادی واحد صنعتی - عموما بین 5 تا 70 واحد صنعتی - روی یک خط 20 کیلوولت قرار دارند، در زمان مدیریت بار، شرکت های توزیع برق کل خط 20 کیلوولت را قطع می‌کنند و در نتیجه برق همه واحدهای صنعتی که روی این خط هستند، با هم قطع می شوند؛ بقول معروف تر و خشک با هم می سوزند.

کریمی با بیان اینکه "انجمن ساتکا در حال رایزنی با شرکتهای توزیع برق است تا این مشوق برای صنایع تعریف شود که در زمان مدیریت برق در تابستان، صنایعی که نیروگاه خورشیدی نصب کرده اند، از شمول مدیریت برق مستثنی شوند و برق شان قطع نشود"، گفت: این موضوع از دو طریق امکان پذیر است؛ اول این که تعداد مشخصی واحد صنعتی که روی یک خط 20 کیلوولت داخل شهرک مستقر هستند، نیروگاه خورشیدی احداث کنند، بصورتی که مجموع توان تولیدی آنها به ظرفیت مشخصی از بار خط فوق برسد و در نتیجه کل فیدر از شمول قطع بار مستثنی شود.

وی ادامه داد: راه دوم اینکه واحدهای صنعتی مجهز به کنتورهای هوشمند و کنتاکتور برای قطع و وصل از راه دور شوند و شرکت توزیع بتواند تک تک واحدها را از راه دور قطع و وصل نماید، در این صورت در زمان مدیریت بار توسط شرکت های توزیع برق، می‌توان واحدهای صنعتی که اقدام به نصب نیروگاه خورشیدی کرده‌اند بصورت انفرادی را از قطعی بار مستثنی کرد؛ البته مواردی که گفته شد مربوط به صنایع کوچک و متوسط داخل شهرکهای صنعتی است.

هزینه احداث نیروگاه خورشیدی چقدر است؟

عضو هیات مدیره انجمن ساتکا با بیان اینکه "هزینه هر کیلووات نیروگاه خورشیدی عددی بین 20 تا 25 میلیون تومان است که بر اساس نوع تجهیزات استفاده شده و ظرفیت نصب شده متفاوت است"، گفت: یک نیروگاه 20 کیلوواتی قیمت حدود 400 تا 500 میلیون تومان، یک نیروگاه 100 کیلوواتی قیمت 2 تا 2.5 میلیارد تومان و یک نیروگاه 200 کیلوواتی قیمت حدود 4 میلیارد تومان دارد.

وی افزود: مطابق با ماده 16 قانون جهش تولید دانش بنیان، صنایعی که دیماند آنها بیشتر از 1 مگاوات است، موظف هستند که در سال اول معادل 1% و تا سال پنجم معادل 5% از مصرف برق خود را از طریق احداث نیروگاه تجدیدپذیر تامین کنند، در غیر اینصورت 1 الی 5% از برق مصرفی این صنایع را با نرخ تجدیدپذیر محاسبه و در قبوض آنها اعمال می شود که این قانون از ابتدای سال 1402 اجرایی می شود.

کریمی خاطرنشان کرد: پیشنهاد ما به صنایع این است که صنایع مشمول این قانون، از همان ابتدا اقدام به احداث حداقل 5% نیروگاه تجدیدپذیرکنند و لازم نباشد سال به سال این ظرفیت را افزایش دهند؛ همچنین اگر برایشان امکان پذیر است، ظرفیت بیشتری نیروگاه تجدیدپذیر تا 50 درصد از دیماند مصرفی خود نصب نمایند که بتوانند درصد بیشتری از برق خود را با شبکه تهاتر کنند و دچار قطعی برق نشوند.

تسهیلات برای صنایع جهت احداث نیروگاه خورشیدی

وی افزود: در ادامه ماده 16 قانون جهش تولید دانش بنیان آمده است که منابع حاصله به میزان 50 درصد صرف خرید تضمینی برق تجدیدپذیر، به میزان 25 درصد صرف اعطای تسهیلات به صنایع جهت احداث نیروگاه و به میزان 25 درصد صرف حمایت از شرکت های دانش بنیان، شتابدهنده ها و آزمایشگاه های مرجع در زمینه انرژی های تجدیدپذیر می شود؛ همانطور که مشاهده می شود در این قانون، منابع حاصله صرف کمک به صنایع برای احداث نیروگاه تجدیدپذیر  از طریق اعطای تسهیلات می شود.

بخش پاسخگویی به صنایع در انجمن ساتکا راه اندازی شد

عضو هیات مدیره انجمن ساتکا با بیان اینکه "این انجمن بخشی را برای پاسخگویی به صنایع راه اندازی کرده که به صنایع در خصوص احداث نیروگاه تجدیدپذیر و محاسبه ظرفیت معادل 5 درصد برق مصرفی واحد صنعتی مشاوره می دهد"، گفت: همچنین با توجه به وجود کمیته مشاوران و کمیته پیمانکاران در انجمن ساتکا و دارا بودن حدود 200 شرکت فعال در زمینه انرژی های تجدیدپذیر، این شرکتها قادر هستند طراحی، امکان سنجی، تامین تجهیزات و احداث نیروگاه را برای صنایع انجام دهند.

وی ادامه داد: انجمن مجموعه سمینارهایی را در شهرک‌های صنعتی از جمله عباس آباد و شمس آباد برای صنایع برگزار کرده که در این سمینارها واحدهای صنعتی از یک طرف و شرکت‌های فعال در حوزه انرژی های تجدیدپذیر از طرف دیگر حضور دارند و به سوالات واحدهای صنعتی پاسخ داده می شود.

کریمی اذعان داشت: با توجه به اینکه ماده 16 قانون جهش تولید دانش بنیان از ابتدای سال 1402 اجرایی می شود، انجمن سمیناری را برای صنایع بزرگ در اسفندماه برگزار می نماید که موارد مختلف قانونی، فنی و اقتصادی مربوط به احداث نیروگاه های تجدیدپذیر در صنایع بصورت تخصصی مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

تهاتر برق تجدیدپذیر تولیدی صنایع با شبکه

وی افزود: در خصوص عدم قطع برق صنایع، طبق مصوبه وزارت نیرو که در تیرماه امسال ابلاغ شد، برق این صنایع در نقطه مصرف به میزان برق تولیدی بصورت هموار از شمول قطع یا محدودیت برق مستثنی خواهد بود؛ معنای برق تولیدی بصورت هموار این است که اگر صنعت بصورت سه شیفت یا تک شیفت کار کند، برق هموار به صنعت تحویل داده شود.

عضو هیات مدیره انجمن ساتکا خاطرنشان کرد: بدین منظور قرارداد سه جانبه ای طراحی شده است که بین واحد صنعتی، ساتبا (سازمان انرژی های تجدیدپذیر) و توانیر منعقد شود؛ درخواست بخش خصوصی این است که توانیر هر چه سریعتر نسبت به تعیین تکلیف این قرارداد اقدام کند چرا که موضوع عدم قطع برق به توانیر مرتبط می شود و از نظر ما این موضوع بیشتر مربوط به صنایع بزرگ می شود.