بعد از 6 سال رسماً نرخ ارز 4200 تومانی از سایت بانک مرکزی پاک شد و نرخ 37 هزار تومانی جایگزین آن شد؛ بانک مرکزی می گوید این نرخ موزون است و صرفا مبنای محاسباتی دارد.
قیمت دلار در سایت بانک مرکزی که تا مدتها همچنان 4200 تومان درج شده بود بهتازگی تغییر کرده و معادل 37 هزار تومان شده است.
بانک مرکزی در توضیح چرایی درج نرخ 37هزارتومانی برای دلار اعلام کرد: این نرخ موزون است و جنبه معاملاتی ندارد؛ نرخ موزون بر مبنای حجم معاملات ارزی انجامشده در یک ماه گذشته با نرخهای اعلامی در سامانه معاملات الکترونیک ارز (ets) در حوزه حواله، اسکناس و حواله کالاهای اساسی و ضروری محاسبه میشود و جنبه عملیاتی ندارد، لذا نرخ اعلامی، صرفاً یک نرخ محاسباتی و نمایهای است و نرخ معاملاتی جدید محسوب نمیشود.
بر همین اساس، بانک مرکزی برای استفاده مراکز پژوهشی و استناد مجامع بینالمللی، نرخ میانگین موزون ارز را محاسبه و با انتشار آن اعلام کرد: این نرخ اعلامی، صرفاً یک نرخ محاسباتی و نمایهای است و نرخ معاملاتی محسوب نمیشود.
در ادامه توضیحات این بانک آمده است: با عنایت به حذف ارز 4200تومانی (بهازای هر دلار) در سال 1401 متعاقب اجرای سیاست مردمیسازی یارانهها و با توجه به تغییرات ایجادشده در نرخ تسعیر داراییها و بدهیهای ارزی بانک مرکزی (حسب مصوبات مجمع عمومی بانک مرکزی) و بدین ترتیب عدم موضوعیت نرخ 4200 تومان در معاملات ارزی کشور، بانک مرکزی با بررسی رویکرد متعارف در سطح بینالملل و با تأکید بر نرخهای مستخرج از معاملات رسمی در بازار، تصمیم گرفت نرخ میانگین موزون ارز را بهعنوان نمایه و سنجهای از نرخ رایج معاملات بازار ارز محاسبه و منتشر نماید.
در تشریح و تبیین این نرخ لازم به توضیح است؛ نرخ میانگین موزون ارز بر مبنای وزن مستخرج از حجم معاملات ارزی انجامشده در یک ماه گذشته با نرخهای اعلامی در سامانه معاملات الکترونیک ارز (ETS) در حوزه حواله (تالار حواله مرکز مبادله ارز و طلای ایران)، اسکناس (تالار ارز خدماتی مرکز مبادله ارز و طلای ایران) و حواله کالاهای اساسی و ضروری (بر مبنای هر دلار معادل 285000 ریال) محاسبه میشود و کارکرد عملیاتی ندارد.
لذا نرخ اعلامی، صرفاً یک نرخ محاسباتی و نمایهای است و نرخ معاملاتی محسوب نمیشود، بهعبارتی این نرخ صرفاً حائز کارکرد پژوهشی و مطالعاتی برای اشخاص و مجامع داخلی و بینالمللی است.
نکته حائز اهمیت آن است که نرخ میانگین موزون سنجه مناسبی از نرخ تأمین ارز در حوزه تجارت کالایی و خدماتی ارائه مینماید و با توجه به اینکه وزن بازارها بر اساس سابقه سی روز کاری گذشته لحاظ میشود، بررسی روند این نرخ بهنحو مطلوبی میتواند تغییرات قیمتی در بخشهای مختلف بازار ارز را منعکس نماید.
همچنین شایان ذکر است؛ سوابق این نرخ برای سالهای گذشته بهصورت سری زمانی در دست تهیه است که متعاقباً پس از نهائی شدن آن بهصورت عمومی در سامانههای بانک مرکزی انتشار مییابد تا مورد استفاده کلیه افراد از جمله پژوهشگران و محققان داخلی و خارجی قرار گیرد.