در ماه ژانویه ۲۰۲۵، شرکت چینی دیپسیک با معرفی مدل هوش مصنوعی R۱ خود به بازار، توجهات زیادی را جلب کرد. این مدل، به گفته دیپسیک با هزینهای بسیار کمتر از رقبای بزرگ جهانی مانند شرکتهای آمریکایی ساخته شده است.
ادعای دیپسیک مبنی بر اینکه این مدل را با هزینهای به مراتب پایینتر از سایر رقبای بزرگ تولید کرده است، نگرانیهایی را در میان کارشناسان و مقامات آمریکایی برانگیخته است.
این تحولات باعث شده که بسیاری از تحلیلگران به این سوال بپردازند که آیا آمریکا میتواند همچنان در حوزه هوش مصنوعی پیشتاز باقی بماند یا چین با پیشرفتهای سریعتر و هزینههای کمتر در این زمینه، تسلط ایالات متحده را تهدید خواهد کرد.
ترامپ در واکنش به این تحولات افزود که اگر امکان تولید فناوری مشابه با هزینههای کمتر و دستیابی به نتایج مشابه وجود داشته باشد، این امر میتواند به نفع آمریکا باشد. ترامپ گفت: «اگر بتوانید این کار را ارزانتر انجام دهید، با هزینه کمتر و به همان نتیجه برسید، فکر میکنم این برای ما خوب است.»
در روزهای بعد، سهام شرکتهای مرتبط با هوش مصنوعی در ژاپن، از جمله آدوانتست، سافتبانک و توکیو الکترون، به شدت کاهش یافت و این مسئله باعث شد شاخص نیککی ۲۲۵ حدود ۱ درصد افت کند. در همین حال، بازارهای مالی چین از روز دوشنبه تعطیل شده و تا ۵ فوریه باز نخواهند شد. علاوه بر این، بورسهای تایوان و کره جنوبی که کشورهای تولیدکننده تراشه هستند نیز به دلیل تعطیلات تعطیل شدند.
با توجه به این تحولات، تحلیلگران و مقامات آمریکایی همچنان به بررسی این موضوع میپردازند که آیا شرکتهای چینی بهویژه دیپسیک میتوانند در آینده در رقابت با غولهای فناوری آمریکا موفق عمل کنند یا نه.
غولهای بخش فناوری شاهد دود شدن ۹۴ میلیارد دلار ثروتشان بر روی کاغذ بودند که حدود ۸۵ درصد از افت کلی شاخص بلومبرگ بود. شاخص نزدک کامپوزیت، ۳.۱ درصد و شاخص اس اند پی ۵۰۰، حدود ۱.۵ درصد نزول کرد.
این حقیقت که شرکت چینی «دیپ سیک» (DeepSeek)، موفق شده است مدل رایگانی طراحی کند که احتمالا رقیب چت باتهای هوش مصنوعی نظیر «چت جی پی تی» و «کلود» شرکت آنتروپیک خواهد شد یا حتی آنها را شکست خواهد داد، به میلیاردرهایی که ثروتشان با زنجیره تامین هوش مصنوعی غربی مرتبط است، ضربه سختی وارد کرد. این زنجیره تامین، بزرگترین محرک صعود بازار سهام در دو سال گذشته بوده است.
بر اساس گزارش بلومبرگ، برخلاف این ادعای صنعت فناوری آمریکا که توسعه قویترین مدلهای هوش مصنوعی، به هزینه سرمایه عظیمی نیاز دارد، «دیپ سیک» اعلام کرده که ساخت دستیار هوش مصنوعی این شرکت، فقط ۵.۶ میلیون دلار هزینه داشته است.